Błona komórkowa – budowa i funkcje, zadania otwarte #1
Zadania te dotyczą budowy oraz funkcji błony komórkowej. Poruszają zagadnienia często pojawiające się na maturze z biologii.
Zadanie 1
Wypisz 5 funkcji jakie pełnią błony komórkowe.
Odpowiedź
– tworzy przedziały wewnątrz komórki (oddzielają miejsca zachodzenia różnych reakcji)
– oddziela wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego
– odpowiada za wybiórczy transport substancji (jest półprzepuszczalna)
– odbiera sygnały z zewnątrz
– łączy komórki ze sobą (glikokaliks)
– oddziela wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego
– odpowiada za wybiórczy transport substancji (jest półprzepuszczalna)
– odbiera sygnały z zewnątrz
– łączy komórki ze sobą (glikokaliks)
Zadanie 2
Jakie związki organiczne są głównym składnikiem błon komórkowych? Opisz ich budowę.
Odpowiedź
Fosfolipidy.
Każdy zbudowany jest z hydrofilowej głowy i dwóch hydrofobowych ogonów. Hydrofilowa głowa to glicerol do którego przyłączona jest reszta fosforanowa oraz najczęściej cholina. Hydrofobowe ogony zbudowane są z łańcuchów wyższych kwasów tłuszczowych.
Każdy zbudowany jest z hydrofilowej głowy i dwóch hydrofobowych ogonów. Hydrofilowa głowa to glicerol do którego przyłączona jest reszta fosforanowa oraz najczęściej cholina. Hydrofobowe ogony zbudowane są z łańcuchów wyższych kwasów tłuszczowych.
Zadanie 3
Narysuj schemat budowy błony komórkowej. W rysunku uwzględnij fosfolipidy oraz glikokaliks. Zaznacz na rysunku gdzie znajduje się wnętrze komórki.
Odpowiedź
Zadanie 4
Jaki tłuszcz (oprócz fosfolipidu) może budować błony komórkowe zwierzęce? Jaką pełni w nich funkcję?
Odpowiedź
Cholesterol. Zmniejsza on płynność błony komórkowej, usztywnia ją.
Zadanie 5
Wypisz rodzaje białek występujących w błonach komórkowych (podział ze względu na umiejscowienie w błonie).
Odpowiedź
Białka peryferyjne – występują na powierzchni fosfolipidów.
Białka zakotwiczone w błonie – utrzymywane w błonie za pomocą lipidowego elementu.
Białka integralne: transbłonowe, wewnętrzne, białka listka wewnętrznego, białka listka zewnętrznego. – bardzo mocno związane z błoną.
Białka zakotwiczone w błonie – utrzymywane w błonie za pomocą lipidowego elementu.
Białka integralne: transbłonowe, wewnętrzne, białka listka wewnętrznego, białka listka zewnętrznego. – bardzo mocno związane z błoną.
Zadanie 6
Jakie związki organiczne budują glikokaliks? Jaką funkcję on pełni.
Odpowiedź
Cukry.
Glikokaliks bierze udział w rozpoznawaniu się komórek. Ochrania mechanicznie komórkę.
Glikokaliks bierze udział w rozpoznawaniu się komórek. Ochrania mechanicznie komórkę.
Zadanie 7
a) Jak nazywa się połączenie cukru z lipidem?
b) Jak nazywa się połączenie cukru z białkiem?
b) Jak nazywa się połączenie cukru z białkiem?
Odpowiedź
a) glikolipid
b) glikoproteina
b) glikoproteina
Zadanie 8
Podaj 2 charakterystyczne cechy pozwalające stwierdzić, że błona pochodzi z komórki zwierzęcej.
Odpowiedź
– Obecny jest cholesterol.
– Obecny jest glikokaliks.
Zbiór zadań maturalnych:
- https://matura biomist pl/biologia/blona-komorowa-transport
- https://matura biomist pl/blona-komorkowa-budowa-i-funkcje-zadania-otwarte-1/828